بررسی فنی و اقتصادی جرم گرفتگی در مبدل های پیش گرمکن واحد تقطیر نفت خام پالایشگاه اصفهان

با نظر به اهمیت جرم گرفتگی مبدل های پیش گرمکن واحد تقطیر نفت خام، به عنوان یکی از دلایل اصلی اتلاف انرژی در پالایشگاه ها، پژوهشی به صورت مطالعه میدانی برای بررسی فنی و اقتصادی جرم گرفتگی در مبدل های پیش گرمکن واحد تقطیر 1 پالایشگاه اصفهان، انجام گردید. در این مطالعه، با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات متمایز ثبت شده مورد نیاز، نمودارهای فرایندی زنجیره پیش گرمکن و تجهیزات واقع در مسیر سیالات گرم کننده نفت (به طور جداگانه برای هر گروه از مبدل ها) مطابق با آخرین تغییرات در واحد تهیه شد. جدولی شامل اطلاعات مکانیکی تمامی مبدل های زنجیره تنظیم گردید، و نمودارهای روند تغییرات برخی از متغیرهای مرتبط با جرم گرفتگی پیش گرمکن ها ترسیم شد. داده ها برای تعیین مقاومت جرم گرفتگی در پیش گرمکن ها حتی المقدور جمع آوری و اندازه گیری های لازم انجام و نمودارهای مقاومت جرم گرفتگی بر حسب زمان برای برخی از مبدل ها رسم گردید. صفحه گسترده ای با قابلیت محاسبه مقاومت جرم-گرفتگی در مبدل های پیش گرمکن نوع e تهیه شد. با استفاده از داده های بالا، گزارش بازرسی فنی از تعمیرات اساسی و سوابق موجود در دفاتر پالایش، و همچنین آنالیز نمونه های جمع آوری شده از جرمِ بجامانده در پیش گرمکن ها، روند جرم گرفتگی برای هر گروه از مبدل ها تفسیر شد. برای بررسی اقتصادی، با توجه به حسابداری نارسای صنعتی در پالایشگاه، هزینه-های مختلف صرف شده برای تعمیرات اساسی پیش گرمکن ها و کوره جمع آوری و تدوین شد. زنجیره پیش گرمکن به وسیله نرم افزار hysys 3.0.1 شبیه سازی شده، و هزینه سوخت مازاد کوره که برای جبران کاهش دمای پیش گرم، سالانه در پالایشگاه اصفهان مصرف می گردد، بر حسب قیمت یارانه ای سوخت در ایران در تیرماه 1389، حداقل حدود 20 میلیارد تومان (بر حسب قیمت جهانی سوخت در جولای 2010 به نرخ $/mmbtu 5 حدود 170 میلیون دلار) برآورد شد که بر این اساس، این هزینه در کشور بر حسب قیمت سوخت در ایران، حدود 136 میلیارد تومان در سال (بر حسب قیمت جهانی سوخت، حدود 1174 میلیون دلار) تخمین زده می شود. با توجه به سود پالایشگاه ها و ملاحظات اقتصادی و زیست محیطی ملی، این هزینه، مقدار قابل توجهی است که مطالعات بیشتر جهت اقدامات پیشگیرانه را طلب می کند.